Ο Βαρόνος Μιχαήλ Τοσίτσας(από πίνακα του Γιάννη Μόραλη)
Αποφασιστικής σημασίας γεγονός για τη σύγχρονη οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη του Μετσόβου αποτελεί το " Ίδρυμα βαρόνου Μιχαήλ Τοσίτσα", που δημιουργήθηκε το 1948, από τον ίδιο τον Ευεργέτη με την παρακίνηση και ενθάρρυνση του Ευάγγελου Αβέρωφ Τοσίτσα.
Ο βαρόνος Μιχαήλ Τοσίτσας ήταν δισέγγονος του Κωνσταντίνου, ενός από τους τέσσερεις αδελφούς Τοσίτσα, που έγιναν πλούσιοι στις αρχές του 19ου αιώνα ως έμποροι και καλλιεργητές στην Αίγυπτο, όπου είχαν την εύνοια του Αιγύπτιου πασά. Στα μέσα του 19ου αιώνα, οι δύο αδελφοί Μιχαήλ και Θεόδωρος Τοσίτσας ήρθαν στην Ελλάδα και συμμετείχαν σε μεγάλες ευεργεσίες (λ.χ. στην ανέγερση του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, όπου υπάρχει η οδός που φέρει το όνομά τους).
Ο Μιχαήλ Τοσίτσας (1787-1856) δεν πρέπει να συγχέεται με το νεότερό του βαρόνο Μιχαήλ Τοσίτσα (1885-1950), κατοπινό μέλος της ίδιας οικογένειας, επίσης εθνικό ευεργέτη, αλλά και σκακιστή.
Ο Μιχαήλ Τοσίτσας (1787-1856) δεν πρέπει να συγχέεται με το νεότερό του βαρόνο Μιχαήλ Τοσίτσα (1885-1950), κατοπινό μέλος της ίδιας οικογένειας, επίσης εθνικό ευεργέτη, αλλά και σκακιστή.
.............................................................................................................................................................
Ο τίτλος του βαρόνου δόθηκε στην οικογένεια του νεαρού Μιχαήλ Τοσίτσα από τοπικό δούκα, σε επιβράβευση της μεγάλης εμπορικής δραστηριότητας της οικογένειας στο Λιβόρνο της Ιταλίας. Η πόλη του Λιβόρνο, όπου και γεννήθηκε ο Μιχαήλ Τοσίτσας, βασίλευε εκείνη την εποχή ως "πρωτεύουσα' του νέου ιταλικού σκακιού.
Μετά τις σπουδές του σε Ιταλία και Γαλλία, ο βαρόνος Μιχαήλ Τοσίτσας εργάστηκε στο τραπεζικό γραφείο της οικογένειας στο Παρίσι. Αργότερα έζησε εκ περιτροπής στη Λωζάνη της Ελβετίας και στο μεγάλο κτήμα του στη Νότια Γαλλία, επιδιδόμενος σε ιστορικές, φιλοσοφικές μελέτες, τη μουσική και στο σκάκι.
Eίχε απομακρυνθεί από τον ελληνικό χώρο, ώσπου, λίγο πριν τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, ξεκίνησε μαζί του αλληλογραφία ο πολιτικός Ευάγγελος Αβέρωφ (κι αυτός απόγονος εθνικών ευεργετών), ο οποίος τον παρότρυνε να συστήσει Ίδρυμα για να ευεργετήσει τη χώρα των προγόνων του. Το Ίδρυμα συστάθηκε τον Ιούνιο του έτους 1947, με την ονομασία «’Ιδρυμα Βαρόνου Μιχαήλ Τοσίτσα» και κύριο σκοπό την ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής του Μετσόβου, απ’ όπου καταγόταν ο ιδρυτής.
Ο βαρόνος Τοσίτσας έζησε στο εξωτερικό, αλλά, μέσω του Ιδρύματος, επέστρεψε στην πατρική γη πολλαπλάσιους πόρους από αυτούς που είχαν πάρει μαζί τους όταν είχαν φύγει από την Ήπειρο οι πρόγονοί του. Το Ίδρυμα, ανάμεσα στις άλλες του δραστηριότητες, έχει αναπαλαιώσει το αρχοντικό των Τοσίτσα, έχει κατασκευάσει πρότυπες αγροτικές μονάδες στο Μέτσοβο για να συγκρατήσει εκεί το νεανικό πληθυσμό, έχει αποπερατώσει πάνω από 107 σχολεία στην Ήπειρο και υποστηρίζει την περαιτέρω φοίτηση των νέων της περιοχής.
....................................................................................................................................................
Το 1910, ο βαρόνος Μιχαήλ Τοσίτσας έγραψε και κυκλοφόρησε στη γαλλική γλώσσα την πρώτη μονογραφία Έλληνα για σκακιστικό άνοιγμα. Το βιβλίο πραγματεύεται το «γκαμπί Evans», σκακιστικό «άνοιγμα», που πήρε το όνομά του από τον γενειοφόρο Άγγλο καπετάν William Davies Evans, που τα ταξίδια του στην Ανατολική Μεσόγειο περί το 1840 συμπίπτουν με την αρχή του σκακιού στον ελληνικό χώρο.
(Επιλογή από το βιβλίο του Παναγή Σκλαβούνου : "Έλληνες σκακιστές του 19ου αιώνα", Αθήνα 2010 ).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου